Als familierechtadvocaten worden wij vaak geconfronteerd met misverstanden over scheidingen. In die categorie is een veelgehoorde vraag: mogen kinderen vanaf twaalf jaar oud zelf kiezen bij wie van hun ouders ze gaan wonen? Ook horen wij regelmatig dat kinderen vanaf twaalf jaar zelf de omgangsregeling zouden mogen bepalen. Zoals al gezegd: dat is een misverstand. Hoe het wel zit? Dat leest u hieronder.
Wat ouders over hun kinderen moeten afspreken
Als ouders van minderjarige kinderen gaan scheiden, moeten zij beslissingen nemen over de kinderen. De wet stelt ouders verplicht om een ouderschapsplan op te stellen. In de praktijk is een ouderschapsplan vaak uitgebreid en bevat het bepalingen over alles wat bij het ouderschap komt kijken. Dat kan belangrijk zijn om af te spreken, maar het is niet verplicht. Wettelijk is het wél verplicht om afspraken te maken over de kosten van de kinderen, de omgangsregeling voor de kinderen en de manier waarop ouders elkaar over de kinderen informeren. Ook moeten ouders vastleggen hoe zij de kinderen hebben betrokken bij het ouderschapsplan. Ouders kunnen zelf een ouderschapsplan opstellen, of daarbij hulp vragen van een mediator of een eigen advocaat.
Beslissingen over kinderen door de rechter
Als het ouders niet lukt om gezamenlijk afspraken te maken, dan kunnen zij de rechter vragen om een beslissing te nemen. Een voorbeeld daarvan is een verzoek om een omgangsregeling vast te stellen. Een rechter beoordeelt bij zo’n beslissing alle mogelijke belangen en weegt die tegen elkaar af. Er wordt gekeken naar de belangen en standpunten van beide ouders, maar natuurlijk ook en vooral naar die van het kind.
Wat verandert er als een kind twaalf jaar oud wordt?
Het belang van het kind is dus één van de belangen die de rechter meeweegt in de beslissing over – bijvoorbeeld – een omgangsregeling. Dat is bij een beslissing over een heel jong kind hetzelfde als bij een ouder kind. Het verschil is dat een kind van twaalf jaar of ouder wordt uitgenodigd door de rechter om zijn of haar mening over de beslissing te bespreken. De rechter is verplicht om het kind uit te nodigen, het kind is niet verplicht om naar het gesprek toe te gaan. In een kindgesprek hoort een rechter direct van het kind wat hij wil dat de beslissing wordt. De rechter zal altijd vragen naar redenen die het kind heeft voor zijn keuzes. Dat kan voor de rechter waardevolle informatie opleveren, die weer wordt meegenomen in de uiteindelijke beslissing. Een rechter houdt er altijd rekening mee dat een kind kan worden beïnvloed door één van de ouders. Ook is er oog voor een mogelijk loyaliteitsconflict waar het kind in zit. In de praktijk zal de rechter de mening van een kind van zeventien jaar oud zwaarder meewegen dan de mening van een kind van net twaalf jaar oud. In uitzonderingsgevallen kan de rechter een kind dat jonger is dan twaalf jaar ook uitnodigen voor een kindgesprek.
Hoe werkt een kindgesprek?
Voor het kindgesprek ontvangt het kind zelf een uitnodiging. Een kindgesprek is een gesprek waar alleen het kind, de rechter en een griffier bij aanwezig zijn. De ouders mogen het kind uiteraard brengen, maar zij zijn niet aanwezig bij het gesprek. Tijdens de zitting krijgen ouders vaak wel een terugkoppeling van de informatie uit het kindgesprek. Op de site van de rechtspraak, staat duidelijk uitgelegd hoe een kindgesprek in de praktijk gaat.
Conclusie
Een kind mag vanaf twaalf jaar dus niet kiezen, maar wordt wel door de rechter uitgenodigd om zijn standpunt over een beslissing te delen. Wilt u hier meer over weten, of heeft u advies nodig in een scheidingsprocedure waar kinderen bij betrokken zijn? De advocaten van Het Familierechtkantoor staan u graag te woord.
